Vai trò của dinh dưỡng đối với việc phát triển chiều cao của con

Sự phát triển chiều cao của con người phụ thuộc vào yếu tố là di truyền, dinh dưỡng và sự rèn luyện thể thao. Tuy nhiên, yếu tố dinh dưỡng có vai trò đặc biệt, nếu bố mẹ không chú trọng đảm bảo đủ dinh dưỡng cần thiết trong những giai đoạn phát triển quan trọng thì bé không đạt được chiều cao tối đa.

Giai đoạn phát triển chiều cao quan trọng của bé

Giai đoạn bào thai:

Trong suốt 9 tháng mang thai, người mẹ cố gắng đảm bảo dinh dưỡng tốt nhằm tăng trọng từ 10-12kg để bé đạt chiều cao 50cm lúc sinh (tương ứng cân nặng lúc sinh khoảng 3kg)

Giai đoạn sơ sinh đến 4 tuổi:

• Năm thứ nhất: tăng 25 cm
• Hai năm kế tiếp: mỗi năm tăng 10cm.
• Sau 4 tuổi: chiều cao tăng trung bình 5 – 6 cm/năm cho đến tuổi dậy thì

Giai đoạn dậy thì:

• Trong giai đoạn tiền dậy thì và dậy thì, có một đến hai năm chiều cao tăng vọt 8 – 12 cm mỗi năm nếu được chăm sóc dinh dưỡng tốt. Tuy nhiên không thể dự đoán chính xác đó là năm nào nên cần phải đảm bảo dinh dưỡng cho trẻ suốt trong giai đoạn này.
• Sau tuổi dậy thì: chiều cao trẻ tăng rất chậm.
• Trẻ 10 tuổi sẽ có chiều cao bằng 80% chiều cao lúc trưởng thành.

Khi trẻ dần lớn lên, tốc độ tăng trưởng về chiều cao chậm hẳn lại so với những năm đầu đời. Trong suốt thời gian nói trên, việc cung ứng đủ năng lượng, dưỡng chất cho trẻ trong giai đoạn tiểu học, từ 6 đến 10 tuổi, là điều hết sức quan trọng nhằm giúp trẻ tăng trưởng đều đặn về thể chất và các chức năng quan trọng khác (tâm lý, vận động …) nhằm tạo dự trữ tốt chuẩn bị cho sự tăng vọt ở tuổi dậy thì.

Nguyên tắc để đạt được nhu cầu dinh dưỡng cho bé đảm bảo chiều cao

Ăn đủ bữa:

Ngoài 3 bữa chính (sáng – trưa – chiều) cần cho trẻ ăn thêm 2 bữa phụ. Bữa ăn chính: cần đủ 4 nhóm thực phẩm (nhóm giàu chất bột, nhóm giàu chất béo, nhóm giàu chất đạm và nhóm giàu vitamin, khoáng, chất xơ (rau, quả…)) nhằm cung cấp đủ các chất dinh dưỡng thiết yếu cho trẻ. Bữa phụ: có thể dùng những thức ăn gọn, sẵn có: bánh bông lan, khoai, chè, sữa … nên ưu tiên uống sữa. Bữa ăn sáng là bữa chính: cung cấp năng lượng cho trẻ học tập và hoạt động cho một ngày mới. Do đó, trẻ không được bỏ hoặc ăn sáng không đầy đủ sẽ dẫn đến hạ đường huyết trong giờ học buổi sáng và về lâu dài sẽ ảnh hưởng xấu đến sự phát triển thể chất trẻ

Đảm bảo nhu cầu Canxi:
Canxi là thành phần quan trọng trong cấu trúc xương và răng (99%), giúp xương phát triển vững chắc và giúp trẻ phát triển chiều cao. Canxi được cơ thể hấp thụ rất tốt từ sữa. Lượng sữa cần cho trẻ mỗi ngày là từ 500ml đến 600ml. Thực phẩm giàu Canxi: sữa, cua ốc, tôm, tép, cá nhỏ nguyên xương …

Ngoài ra cung cấp thêm cho bé những sản phẩm hỗ trợ tăng chiều cao thành phần chứa canxi tảo biển, đây là loại canxi hữu cơ, giúp cơ thể hấp thu 97% lượng canxi vào cơ thể, hấp thu tốt hơn so với canxi từ vỏ sò, vỏ mai, và canxi trên thị trường ở dạng vô cơ (canxi carbonat, canxi nitrat…). Là một trong những nguồn canxi an toàn vì cân bằng tự nhiên về chất khoáng và dinh dưỡng. Các chất khoáng khác giúp hướng canxi vào xương thay vì các mô mềm như động mạch, thận, mắt nên tránh được hiện tượng canxi bị lắng đọng. Không gây tác dụng phụ, không gây táo bón cho các bé.

Ăn nhiều thực phẩm giàu Lysine:

Lysin là một loại acid amin góp phần quan trọng trong tăng trưởng chiều cao của trẻ. Lysine thường bị thiếu do khẩu phần ăn của trẻ chủ yếu dựa vào ngũ cốc và Lysine dễ bị phá hủy trong quá trình chế biến nấu nướng thức ăn. Do vậy, cần giúp trẻ ăn đa dạng thức ăn nhằm tránh thiếu hụt Lysine. Thực phẩm giàu Lysine: thịt, cá, trứng, sữa, các loại đậu, đậu nành …

Ăn nhiều thực phẩm giàu chất sắt:
Sắt là nguyên liệu để tạo máu. Thiếu chất sắt sẽ dẫn đến thiếu máu do thiếu sắt, gây chậm tăng trưởng, ảnh hưởng sức khỏe, sức học, khả năng tư duy, sáng tạo kém. Thức ăn nhiều sắt: gan, huyết, trứng, thịt, cá, đậu đỗ, rau dền, sữa bổ sung sắt. Tăng hấp thu sắt bằng vitamin C trong rau củ, trái cây …Tình trạng nhiễm giun sán gây ra thiếu máu thiếu sắt là một nguyên nhân phổ biến ở Việt Nam, vì vậy trẻ (và cùng cả gia đình) cần định kỳ tẩy giun 2 lần mỗi năm.

Ăn nhiều thực phẩm giàu chất kẽm:
Chất kẽm rất cần thiết cho nhiều hoạt động chuyển hóa của cơ thể, giúp phân chia tế bào, thúc đẩy sự tăng trưởng. Thiếu kẽm sẽ dẫn đến biếng ăn, chuyển hóa và trao đổi chất kém, cuối cùng là tăng trưởng kém. Thực phẩm giàu kẽm: hàu, sò, gan heo, sữa, thịt bò, trứng (lòng đỏ), cá, đậu nành …
Sử dụng muối Iod trong chế biến thức ăn:
Iod là nguyên liệu tạo nên nội tiết tố tuyến giáp, tác động lên hoạt động của nhiều cơ quan bộ phận trong cơ thể để thúc đẩy sự tăng trưởng. Thiếu I-ốt sẽ dẫn đến sự trì trệ về phát triển thể chất lẫn tâm thần của trẻ. Thức ăn giàu Iod: Muối iod, phomai, trứng gà, sữa, cá biển, rau câu, tảo …

Tầm vóc hay chiều cao của trẻ chịu ảnh hưởng rất lớn từ chế độ dinh dưỡng và di truyền. Trong khi di truyền là yếu tố không thể thay đổi, chế độ dinh dưỡng là điều các gia đình cần chú ý để đảm bảo cho con phát triển tốt. Chúc bé yêu nhà bạn luôn cao lớn khỏe mạnh.