Triệu chứng sốt ở trẻ nhỏ và những điều cần lưu ý

Ông tổ y học phương Tây, Hippocrates, có lẽ là người đầu tiên hiểu và mô tả sốt như là một phản ứng miễn dịch, là cỗ máy của tự nhiên ban cho cơ thể chống kẻ thù.

Sốt là gì? Khi nào cần hạ sốt ở trẻ nhỏ?

Sốt là một phản ứng tự vệ của cơ thể để chống lại các kẻ xâm nhập bên ngoài như vi trùng, siêu vi, vaccines. Sốt tạo ra môi trường không thích hợp cho vi trùng, làm giảm sắt trong máu tạm thời khiến vi trùng khó phát triển, đồng thời kích ứng các phản ứng miễn dịch trong cơ thể nhằm chiến đấu với bọn xâm lược. Do khả năng thích ứng hoàn cảnh đối với thế giới bên ngoài của trẻ còn rất kém, hệ thống miễn dịch của cơ thể chưa phát triển hoàn chỉnh nên chỉ cần một chút tác nhân xấu cũng dễ khiến trẻ bị sốt.

Trong một thử nghiệm vào năm 1981, Kluger et al đã tiêm vi trùng vào 10 con kỳ nhông là loài máu lạnh không có khả năng điều chỉnh thân nhiệt. Ông cung cấp cho chúng đèn tia cực tím, 9/10 con đều tìm tới dưới cái đèn để giữ ấm, có duy nhất một con là không thèm. Sau đó 9 con kia đều sống sót và con kỳ nhông không cần sưởi ấm thì chết. Sau đó ông làm tương tự nhưng cho thuốc hạ sốt cho các con kỳ nhông, con nào có thân nhiệt cao (sốt) thì sống sót, những con không sốt thì chết.

Do đó không phải trong trường hợp nào sốt cũng là xấu, khi có bệnh sốt làm cho cơ thể mệt mỏi nhưng mà cần thiết. Con chích ngừa xong nếu có sốt nhẹ là bình thường, là thuốc có tác dụng, bố mẹ không cần quá lo lắng.

Tuy nhiên nếu sốt cao quá thì sẽ làm con mệt mỏi, ăn uống kém, mất nước thậm chí nếu sốt quá cao có thể gây tổn thương đến các cơ quan trong cơ thể (sốt ác tính). Bên cạnh đó có triệu chứng khác như: co giật, khó thở, đau bụng, nhức đầu nhiều, cứng cổ, đau sưng khớp, tiêu chảy nhiều hay có máu, ói nhiều, ho có máu, sụt cân,…Nếu trẻ có bệnh mãn tính hay suy giảm miễn dịch trong trường hợp này mẹ nên cho bé đến khám bác sĩ ngay lập tức. Mẹ có thể tham khảo những độ tuổi và nhiệt độ sau để có phương pháp thích hợp cho bé.

Trẻ < 3 tháng:

• Đi khám bác sĩ ngay dù không có triệu chứng gì khác, vì tuổi này mà có sốt thì 60-70% là có nhiễm trùng nghiêm trọng.

Trẻ 3-6 tháng:

• Sốt <102ºF (38.9ºC) không cần uống thuốc, cho uống nhiều nước, nghỉ ngơi, đảm bảo dinh dưỡng, liên hệ hay khám bác sĩ nếu trẻ bứt rứt,khó chịu, lừ đừ, ói nhiều, tiêu chảy nhiều, khó thở, bỏ bú,…
• Sốt >102ºF (38.9ºC): hạ sốt bằng lau khăn ấm, đem bé đi khám

Trẻ 6-24 tháng:

• Sốt <102ºF (38.9ºC): uống nhiều nước, nghỉ ngơi, đảm bảo dinh dưỡng.
• Sốt >102ºF (38.9ºC): hạ sốt bằng lau khăn ấm, đem bé đi khám.

Trẻ 2-18 tuổi

• Sốt <102ºF (38.9ºC): uống nhiều nước, nghỉ ngơi, khám bác sĩ nếu bé mệt, lừ đừ
• Sốt >102ºF (38.9ºC): hạ sốt, khám bác sĩ nếu sốt không hạ với thuốc hoặc sốt hơn 3 ngày.

Những điều cần chú ý khi trẻ bị sốt

– Không bao giờ dùng Aspirin để hạ sốt trên trẻ em, có thể gây hội chứng Reyes nguy hiểm chết người.

– Lau mát hay tắm nước ấm không phải nước lạnh. Bố mẹ thường dùng các túi gel hạ sốt nhưng lời khuyên là sử dụng không hiệu quả, vì diện tích tiếp xúc quá ít và lạnh, có khi còn làm sốt thêm.

– Không dùng thuốc hạ sốt kiểu phòng ngừa, không có tác dụng phòng ngừa mà dễ gây tác dụng phụ. Thuốc hạ sốt không phải là thuốc cảm, nên không phải cảm là uống hạ sốt mỗi ngày cho đến khi hết cảm. Sốt nhẹ không nên cho bé dùng thuốc.

– Tạo môi trường sạch sẽ, vệ sinh để giảm thiểu sự xâm nhập của virus, vi khuẩn đảm bảo sức đề kháng cho bé.

– Bên cạnh đó, việc cho trẻ uống đủ nước cũng rất quan trọng vì khi sốt, trẻ dễ bị mất nước nhanh hơn.

– Chế độ ăn uống hợp lý khi bé bị sốt khoa học, cân bằng dinh dưỡng thì mới tăng sức đề kháng cho trẻ, hỗ trợ hiệu quả điều trị cũng như nhanh chóng phục hồi sức khỏe cho trẻ. Khi trẻ bị sốt, bố mẹ nên lưu ý bổ sung thực phẩm giàu protein, vitamin, khoáng chất nhưng vẫn phải đảm bảo độ cân bằng giữa các loại dưỡng chất. Cháo là một trong những món ăn phù hợp nhất đối với trẻ đang bị sốt. Bên cạnh cung cấp năng lượng và dinh dưỡng thì cháo còn bổ sung nước cho cơ thể của trẻ, giảm bớt áp lực cho dạ dày và đường ruột. Ngoài ra, nước ép rau củ quả cũng giúp tăng cường vitamin, giải cảm, nhuận phổi, tiêu viêm v.v… cho trẻ. Khi sốt bé thường mệt mỏi biếng ăn mẹ có thể cho bé sử dụng một số sản phẩm hỗ trợ ăn ngon miệng nguồn gốc từ thiên nhiên thành phần chứa Amomum fruit dạng thảo mộc lành tính, hỗ trợ tiêu hóa để bé ăn ngon hơn một cách tự nhiên, an toàn và bền vững, từ đó giúp bé có thể trạng tốt.

Bé bị sốt là vấn đề khiến hầu như bố mẹ nào cũng băn khoăn và lo lắng. Tùy theo nguyên nhân và tình trạng bệnh của bé mà bạn sẽ có cách chăm sóc, trị liệu cho phù hợp, hiệu quả. Hi vọng bài viết sau sẽ giúp bạn có nhiều thông tin hữu ích.