Phòng ngừa và cải thiện tình trạng thiếu vi chất dinh dưỡng ở trẻ em

Vi chất dinh dưỡng có vai trò hết sức cần thiết đối với cơ thể trẻ nhỏ, việc tiêu thụ đủ cả về số lượng, chất lượng vitamin và khoáng chất là chìa khóa cho cơ thể bé khỏe mạnh. Một số vitamin và khoáng chất có thể hoạt động như chất chống oxy hóa, ngăn chặn quá trình lão hóa, giúp phục hồi tế bào và các mô tổn thương nhanh hơn.

Những thông tin về vi chất dinh dưỡng

Vi chất dinh dưỡng là các chất mà cơ thể chúng ta chỉ cần với một lượng rất nhỏ nhưng nếu thiếu sẽ gây nên những hậu quả nghiêm trọng đối với sức khỏe. Các vi chất dinh dưỡng tham gia vào việc xây dựng nên các tế bào, các mô, vào các hoạt động hô hấp, chuyển hóa, bài tiết của tế bào, xây dựng nên hệ thống miễn dịch của cơ thể, tham gia vào nhiều cơ chế hoạt động của nhiều cơ quan trong cơ thể, duy trì sự cân bằng của hệ thống nội môi, giúp phục hồi các tế bào, các mô tổn thương, là thành phần chủ yếu để tạo ra các hoóc-môn, các dịch tiêu hóa… Vi chất dinh dưỡng rất cần thiết cho sự phát triển trí tuệ và thể chất của trẻ.

Thuật ngữ vi chất dinh dưỡng được sử dụng để mô tả vitamin và khoáng chất nói chung. Còn protein, chất béo và carbohydrate được gọi là chất dinh dưỡng đa lượng. Có khoảng 90 các vi chất dinh dưỡng khác nhau cần thiết cho cơ thể, bao gồm các vitamin tan trong nước như: nhóm B, C; các vitamin tan trong chất béo như: A, D, E, K và các chất khoáng sắt, kẽm, iot, đồng, mangan, magiê…

Bởi vi chất dinh dưỡng có vai trò rất quan trọng và tham gia vào hầu hết các hoạt động trong cơ thể. Vì vậy khi thiếu hụt vi chất dinh dưỡng, đặc biệt là với trẻ em sẽ ảnh hưởng lớn đến sức khỏe, sự phát triển về thể chất và trí tuệ. Cụ thể như:

• Vitamin A có vai trò trong quá trình phát triển xương, giúp sáng mắt, tăng cường hệ thống miễn dịch, giúp chống lại các bệnh nhiễm trùng. Thiếu vitamin A sẽ gây quáng gà, khô mắt, loét giác mạc gây mù lòa, chậm tăng trưởng.
• I-ốt là khoáng chất mà cơ thể chỉ cần một lượng rất nhỏ, nhưng lại vô cùng quan trọng, cần thiết cho sự phát triển của cơ thể và sự tổng hợp hormone tuyến giáp để duy trì thân nhiệt, phát triển xương, quá trình phát triển của não và hệ thần kinh trong thời kỳ bào thai. Thiếu i-ốt sẽ dẫn đến thiếu hormone tuyến giáp và gây ra nhiều rối loạn khác nhau, khiến trẻ chậm phát triển trí tuệ, gây bướu cổ, kém thông minh.
• Sắt cũng là khoáng chất quan trọng tham gia vào quá trình tạo máu và một phần cấu trúc của bộ não. Thiếu sắt sẽ dẫn đến thiếu máu do thiếu sắt làm giảm phát triển thể chất, trí tuệ, sức đề kháng suy giảm.
• Kẽm có tác dụng làm tăng hấp thu, tổng hợp chất đạm, tạo cảm giác ngon miệng, nâng cao khả năng miễn dịch, giúp trẻ phát triển chiều cao.
• Vitamin D và canxi: Có vai trò quan trọng trong quá trình hình thành, phát triển xương và răng. Thiếu vitamin D và canxi trẻ sẽ có biểu hiện chậm mọc răng, ngủ không ngon, hay vặn mình, giật mình, ra nhiều mồ hôi trộm, nhất là mồ hôi đầu, lâu ngày sẽ dẫn đến suy dinh dưỡng.
• Vitamin nhóm B: Tham gia vào quá trình chuyển hóa năng lượng, tạo máu và hỗ trợ hệ thần kinh khỏe mạnh. Thiếu vitamin nhóm B sẽ khiến trẻ bị phù, da tay chân nóng, rối loạn tiêu hóa, trẻ biếng ăn.

Phòng ngừa và cải thiện tình trạng thiếu vi chất dinh dưỡng ở trẻ em

Bổ sung trực tiếp, từ nguồn tổng hợp:

Đây được coi là giải pháp ngắn hạn, khi mà tình trạng thiếu vi chất dinh dưỡng còn phổ biến hoặc trầm trọng, các vi chất dinh dưỡng được tổng hợp thành các chế phẩm để sử dụng bổ sung trực tiếp thông qua các sản phẩm hỗ trợ tăng sức đề kháng( chứa vitamin C) , trị biếng ăn (chứa vitamin B1), hỗ trợ tăng chiều cao ( chứa canxi và vitamin D), vitamin tổng hợp…

Vi chất dinh dưỡng từ nguồn thực phẩm tự nhiên:

Nguồn thực vật: Beta-caroten (tiền chất của Vitamin A) có nhiều trong rau, quả có màu vàng, đỏ (như cà rốt, cà chua, bí đỏ, cam, xoài, đu đủ, dưa hấu…) và các loại rau có lá xanh sẫm (như rau muống, rau ngót, cải bó xôi, súp lơ xanh…), trong các loại rau màu xanh sẫm  còn có nhiều chất sắt và vitamin C. Hàm lượng vitamin C cao  sẽ giúp cho việc hấp thu sắt tốt hơn. Các loại quả khác giàu vitamin C giúp nâng cao sức đề kháng và cung cấp nước cho trẻ như bưởi, táo, lê… đậu nành, các hạt có dầu (hạnh nhân, hạt điều, lạc…), đậu xanh nảy mầm cũng nhiều kẽm và dễ hấp thu.

Nguồn động vật: Vitamin A có nhiều trong các loại gan động vật, lòng đỏ trứng, thịt… ví dụ: trong 100 gam thịt gà có 120 mcg vitamin A; trong 100 gam lợn có 6000 mcg vitamin A; trong 100 gam cá trê có 93 mcg vitamin A; trong 100 gam lòng đỏ trứng gà có 960 mcg vitamin A…); Các loại thịt có màu đỏ có nhiều chất sắt, Thức ăn nhiều kẽm là tôm đồng, lươn, hàu, sò, gan lợn, sữa, thịt bò, lòng đỏ trứng, cá… Hàm lượng I-ốt có trong các loại thực phẩm nguồn động vật như sau: cá biển, cua biển, trứng gà.

Hy vọng bài viết đã cung cấp những thông tin hữu ích giúp bạn hiểu rõ hơn về vai trò của vi chất dinh dưỡng. Đồng thời giúp bạn có thêm kiến thức về cách phòng và cải thiện tình trạng thiếu vi chất dinh dưỡng ở trẻ nhỏ an toàn và hiệu quả.