Phân biệt còi xương, suy dinh dưỡng và chậm tăng trưởng ở trẻ nhỏ

Không ít cha mẹ đang bị nhầm lẫn giữa 3 khái niệm còi xương, suy dinh dưỡng và chậm phát triển là một vì dấu hiệu tương đối giống nhau. Tuy nhiên cha mẹ cần phân biệt rõ để có giải pháp phù hợp với từng tình trạng sức khỏe của trẻ.

1. Còi xương ở trẻ

Bệnh còi xương ở trẻ em thường do cơ thể thiếu vitamin D, dẫn đến việc canxi không được chuyển hóa và hấp thu. Hoặc do trẻ không được bổ sung đủ canxi trong thực đơn hàng ngày, khiến hệ xương khớp bị tổn thương. Bệnh còi xương hoàn toàn có thể xảy ra ở những trẻ mũm mĩm, thậm chí là béo phì vì những trẻ này có nhu cầu canxi và phốt pho nhiều hơn trẻ bình thường.

Dấu hiệu trẻ còi xương:

– Thường xuyên quấy khóc giữa đêm, trằn trọc khó ngủ, khó vào giấc. Ngoài ra khi trẻ ngủ cũng đi kèm một số dấu hiệu như: ra mồ hôi trộm, rụng tóc vành khăn.

– Các biểu hiện bất thường về xương như: bờ thóp mềm và thóp rộng, trán dô, đầu bẹp. Với trẻ bị còi xương nặng sẽ xảy ra một số di chứng như: chân vòng kiềng (chữ X hoặc chữ O), phần xương ức gà dô ra,…

– Ngoài ra trẻ cũng gặp một số vấn đề như: chậm mọc răng, phần cơ mềm và nhão, thường xuyên táo bón.

Những việc bố mẹ nên làm để hạn chế tình trạng còi xương ở trẻ nhỏ:

– Bổ sung các loại thực phẩm chứa nhiều canxi trong bữa ăn cho trẻ như sữa, tôm, cua

– Chế độ có đủ chất béo, dầu, mỡ. Vì vitamin D là một vitamin tan trong dầu, nên trong bữa ăn của trẻ có đủ dầu, chất béo thì vitamin mới được hấp thu đầy đủ.

– Cho bé sử dụng thêm một số sản phẩm hỗ trợ tăng chiều cao thành phần an toàn từ thiên nhiên chứa canxi tảo biển. Canxi từ tảo biển là loại canxi hữu cơ, giúp cơ thể hấp thu 97% lượng canxi vào cơ thể, hấp thu tốt hơn so với canxi từ vỏ sò, vỏ mai, và canxi trên thị trường ở dạng vô (canxi carbonat, canxi nitrat…). Là một trong những nguồn canxi an toàn vì cân bằng tự nhiên về chất khoáng và dinh dưỡng. Các chất khoáng khác giúp hướng canxi vào xương thay vì các mô mềm như động mạch, thận, mắt nên tránh được hiện tượng canxi bị lắng đọng. Không gây tác dụng phụ, không gây táo bón cho các bé.

2. Tình trạng suy dinh dưỡng ở trẻ

Trẻ suy dinh dưỡng là tình trạng cơ thể trẻ bị thiếu hụt đi một số vi chất cần thiết, làm ảnh hưởng đến sức khỏe, hệ miễn dịch và khả năng tăng trưởng của trẻ. Các vi chất này bao gồm vitamin (A, B, C, D, E, K) và chất khoáng (canxi, kẽm, đồng, magiê, sắt). Trẻ bị suy dinh dưỡng có các chỉ số chiều cao và cân nặng thấp hơn những trẻ được ăn uống đủ chất. Ngoài ra, trẻ bị suy dinh dưỡng cũng có thể mắc bệnh còi xương hoặc không.

Do thiếu hụt dưỡng chất cần thiết nên trẻ khó có thể hoạt động và phát triển như thông thường. Các biểu hiện dễ gặp ở trẻ suy dinh dưỡng như: trẻ biếng ăn, quấy khóc, trằn trọc khó ngủ,… các hoạt động thể chất của trẻ cũng chậm chạp hơn và muộn hơn so với bạn bè cùng trang lứa như: chậm biết bò, chậm đi, chậm đứng. Tình trạng này diễn ra rõ rệt hay không còn tùy thuộc vào mức độ suy dinh dưỡng của trẻ. Ngoài ra, trẻ bị suy dưỡng rất dễ mắc các bệnh về đường hô hấp và nhiễm trùng đường ruột. Đáng lo nhất là suy dinh dưỡng ảnh hưởng đến sự phát triển của mọi cơ quan trong cơ thể, trẻ bị chậm phát triển cả về chiều cao lẫn trí tuệ.

Thực tế đáng buồn là nguyên nhân khiến trẻ suy dinh dưỡng là do bố mẹ chưa được trang bị kiến thức nuôi con cần thiết như việc: cho trẻ ăn dặm sớm, cai sữa khi chưa đủ tuổi, thức ăn không đáp ứng yêu cầu về chất và lượng, hoặc do trẻ bị mắc bệnh nhiễm trùng cấp tính về đường hô hấp lẫn tiêu hóa. Một số trường hợp khác cũng là nguyên nhân khiến trẻ suy dinh dưỡng như: dị tật bẩm sinh, trẻ sinh non,… Việc thay đổi chế độ ăn, uống bổ sung các chất như kẽm, vitamin D, lysine, bổ sung các lợi khuẩn đường ruột, ăn thêm chất xơ có thể giúp bé cải thiện tình hình.

3. Trẻ chậm tăng trưởng

Chậm tăng trưởng chiều cao có thể liên quan đến thiếu hụt hormone tăng trưởng (growth hormone). Chiều cao tiêu chuẩn ở bé trai 6 tuổi trung bình từ 111,2 đến 121 cm. Con trai bạn cao 105 cm, thấp hơn so với chiều cao tiêu chuẩn. Để biết chính xác tình trạng của con là còi xương hay chậm phát triển, bạn nên đưa bé đến khám tại các bệnh viện có chuyên khoa Nội tiết càng sớm càng tốt.

Chế độ dinh dưỡng có ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển của bé, nhất là khi còn nhỏ. Các mẹ hãy đảm bảo cho bé một chế độ ăn uống khoa nhất, bên cạnh đó đừng quên cập nhật thông tin khoa học liên quan đến trẻ nhỏ. Hi vọng bài viết đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích, giúp bạn phân biệt các tình trạng của bé và có hướng điều trị thích hợp.