Cách nhận biết trẻ còi xương và hướng dẫn phòng ngừa còi xương ở trẻ nhỏ

Bệnh còi xương dinh dưỡng ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển thể chất và tinh thần của trẻ đồng thời làm tăng nguy cơ mắc các bệnh nhiễm khuẩn. Hãy cùng nhau  tham khảo bài viết sau để biết cách phòng ngừa còi xương ở trẻ và nhận biết trẻ đã bị còi xương để có hướng giải quyết sớm.

Bệnh còi xương và nguyên nhân

Bệnh còi xương là tình trạng xương mềm và dễ gãy ở những trẻ thiếu hụt vitamin D, từ đó ảnh hưởng đến quá trình hấp thu của canxi và phospho. Khi trẻ bị còi xương dinh dưỡng thì sự phát triển thể chất của trẻ kém, làm nguy cơ mắc các bệnh nhiễm khuẩn đặc biệt trên đường hô hấp. Vậy tại sao lại còi xương? Đó là vitamin D được bổ sung hàng ngày bị thiếu so với nhu cầu của cơ thể. Nhu cầu vitamin D cần cho mỗi người, tùy thuộc vào lứa tuổi. Với các bé dưới 15 tuổi thì mỗi ngày cần bổ sung vitamin D với hàm lượng 400UI.

Nguyên nhân chính của bệnh còi xương ở trẻ là do vitamin D. Đồng thời làm rối loạn các hấp thu và chuyển hóa của canxi, phospho.

– Thiếu vitamin D: Đây là nguyên nhân chủ yếu gây còi xương ở trẻ. Thiếu vitamin D có thể gặp ở các đối tượng là trẻ sinh non, trẻ dùng sữa ngoài không đủ vitamin D, hoặc trẻ bú sữa mẹ nhưng ít vitamin D. Hoặc trẻ có bệnh đường ruột kém hấp thu.

– Thiếu can xi: Trong chế độ ăn của trẻ thiếu canxi, hoặc canxi bị giảm hấp thu do thiếu vitamin D hoặc một số bệnh lý khác.

– Thiếu phospho : Thiếu phospho trong chính các bữa ăn hàng ngày của trẻ, hoặc do sử dụng các thuốc kháng acid có chứa hợp chất nhôm. Cũng có thể do trẻ mắc bệnh lý gây mất phospho qua thận.

Ngoài ra, người ta còn nhận thấy rằng, người da màu dễ mắc còi xương hơn. Bởi ở những người này, sắc tố da làm ảnh hưởng đến các bức xạ của tia cực tím.

Biểu hiện của còi xương ở trẻ nhỏ

Khi trẻ bị còi xương sẽ có biểu hiện trên nhiều bộ phận chức năng của cơ thể, từ hệ thần kinh cho đến toàn bộ sự phát triển bình thường của trẻ.

– Đầu tiên, là các biểu hiện trên hệ thần kinh. Ở đây, sẽ thấy trẻ có các biểu hiện như ra mồ hôi trộm nhiều, cả kể khi trời mát. Trẻ hay bị kích thích, dẫn đến khó ngủ, giật mình khi ngủ. Tóc rụng nhiều đặc biệt là ở vùng sau gáy, gây ra hiện tượng gọi là “rụng tóc vành khăn”. Với những trẻ còi xương cấp tính còn có thể bị hạ nồng độ Canxi trong máu, gây thở rít thanh quản, nôn, nấc khi ăn.

– Tiếp theo là trẻ bị chậm phát triển vận động như chậm biết lẫy, bò hay đi đứng.

– Đồng thời khi bị còi xương trẻ sẽ có những biểu hiện trên hệ xương khớp như sau:

• Trên xương sọ: xương sọ của trẻ mềm hơn bình thường, thóp lâu khít. Hoặc có thể có những biến dạng xương sọ làm đầu to hơn.
• Trên răng: trẻ bị còi xương có thể có xương hàm biến dạng, răng mọc chậm hoặc mọc không thẳng, yếu ớt và men răng kém.
• Trên xương ngực: Tạo hiện tượng chuỗi hạt sườn. Lồng ngực bị biến dạng, xương ức nhô ra.
• Trên xương dài: Trên các xương này thì biểu hiện sẽ muộn hơn. Đầu xương to gây hiện tượng vòng cổ tay, cổ chân, chân cong hình chữ X hoặc hình chữ O. Còi xương gây chậm phát triển thể chất ở trẻ làm trẻ bị lùn. Trẻ bị vẹo xương sống, xương mềm, dễ gãy xương khi có ngoại lực tác động. Thậm chí là gây đau nhức xương ở trẻ.
• Trên xương chậu: Những trẻ còi xương có biểu hiện xương chậu bị hẹp.

– Khi trẻ bị còi xương còn có những biểu hiện trên cơ và dây chằng như  trương lực cơ yếu. Khi canxi máu hạ xuống thấp quá gây hiện tượng chuột rút.

– Đồng thời, khi còi xương nặng, trẻ còn có thể bị thiếu máu thiếu sắt, gan lá lách to. Không những thế, còn hệ miễn dịch trẻ cũng bị suy giảm dẫn đến trẻ dễ bị nhiễm khuẩn.

Hướng dẫn mẹ cách phòng ngừa còi xương ở trẻ nhỏ

– Bổ sung các loại thực phẩm chứa nhiều canxi trong bữa ăn cho trẻ như sữa, tôm, cua

– Chế độ có đủ chất béo, dầu, mỡ. Vì vitamin D là một vitamin tan trong dầu, nên trong bữa ăn của trẻ có đủ dầu, chất béo thì vitamin mới được hấp thu đầy đủ.

– Cho bé sử dụng thêm một số sản phẩm hỗ trợ tăng chiều cao thành phần an toàn từ thiên nhiên chứa canxi tảo biển. Canxi từ tảo biển là loại canxi hữu cơ, giúp cơ thể hấp thu 97% lượng canxi vào cơ thể, hấp thu tốt hơn so với canxi từ vỏ sò, vỏ mai, và canxi trên thị trường ở dạng vô (canxi carbonat, canxi nitrat…). Là một trong những nguồn canxi an toàn vì cân bằng tự nhiên về chất khoáng và dinh dưỡng. Các chất khoáng khác giúp hướng canxi vào xương thay vì các mô mềm như động mạch, thận, mắt nên tránh được hiện tượng canxi bị lắng đọng. Không gây tác dụng phụ, không gây táo bón cho các bé.

– Với trẻ bú hoàn toàn từ sữa mẹ, những trẻ đủ 2 tháng tuổi trở lên, bạn có thể cho bé uống vitamin D. Mỗi ngày uống 400UI. Sau khi sinh xong, mẹ cần ở nơi thoáng mát, có ánh sáng chiếu vào, cùng với chế độ ăn đủ vitamin D, canxi để bổ sung cho trẻ qua sữa mẹ.

– Nếu thấy bé có những biểu hiện còi xương ở trên nên cho bé đi khám để được bác sĩ tư vấn hướng điều trị.

Với gia đình có tiền sử mắc bệnh còi xương thì cần đến gặp bác sĩ, thăm khám cho do chẩn đoán trước sinh xem trẻ có bị còi xương di truyền không. Nếu trẻ được cung cấp đủ canxi và vitamin D3 sớm thì các tổn thương trên xương sẽ được cải thiện nhanh hoặc chậm tùy tình trạng của trẻ. Qua bài viết này các bạn có thêm kiến thức về bệnh còi xương ở trẻ nhỏ do thiếu vitamin D. Từ đó, các bạn đã có thể nhận biết các dấu hiệu còi xương của bé nhà mình để có các liệu pháp can thiệp kịp thời.